Babasan jeung Paribasa Sunda
Mangrupa bagian tina kahirupan tur milu ngajembaran basa Sunda. Sarta miboga kalungguhan anu penting pikeun panyaturna. Tacan kapaluruh sacara pasti, komo mun tepi ka bilangan taunna, ti mimiti iraha gelarna éta rupa-rupa babasan jeung peribasa teh, ngan waé gedé kamungkinan henteu sawaktu. Dina harti, mungkin aya anu gelarna geus heubeul pisan, jeung deuih anu diduga rada béh dieu. Anu dipaké ukuran heubeul jeung anyar téh di antarana ungkara kecap atawa frasa adegan kalimah, atawa eusi anu dikandungna.
Conto babasan anu diduga geus heubeul upamana janget kinatelon, anu maksudna turunan hadé boh ti indung boh ti bapa (ilaharna dilarapkeun ka sasatoan, mun ayeuna mah istilahna bibit unggul). Boh kecap janget boh kinatelon, kiwari asa geus tara kadéngé digunakeun. È ta mah naha rék dina paguneman sapopoe, naha rek dina basa tinulis. Ana kitu, bisa jadi éta téh kecap Sunda buhun anu kiwari geus henteu dipikawanoh ku panyatur basa Sunda. Béda deui, upamana, jeung paribasa dagang peda ka Cirebon, anu ungkarana babari pisan kaharti, tur kecap-kẻecapna masih kénéh produktif digunakeun dina paguneman sapopoé. Ku urang bisa karampa, gelarna éta paribasa téh sanggeus urang Sunda wawuh kana peda jeung Cirebon, anu bawirasa geus rada béh dieu. Lian ti éta, aya deuih paribasa anu prosés gelarna bisa direkontruksi, pitalikeun jeung hiji pajamanan. Contona jaman cacing dua duit, anu kira-kira sajaman jeung Cultuurstelsel (Tanam Paksa).
Sajaba ti babasan atawa paribasa anu dianggo pituin Sunda, aya deuih anu hasil injeuman tina basa batur, pangpangna basa Jawa. Malah sakapeung mah dipaselupkeun jeung basa Sunda. Anu sagemblengna basa Jawa misalna waé sadon araning baraja, sakunang oraning geni. Ari paselup contona kolot pawongan. Kitu deui sanggeus urang Sunda ngagem Islam, teu saeutik idiom tina Islam anu ngajanggélék jadi babasan atawa paribasa, contona kokoro manggih mulud, puasa manggih lebaran.
Tina sajumlahing babasan atawa paribasa anu hirup dina basa Sunda, lamun ku urang dititénan ungkara atawa eusina, umpamana ngébréhkeun kahirupan urang Sunda anu masih kénéh dina pola agraris. Hal ieu bisa dititénan dina ngaran-ngaran tutuwuhan, sasatoan, atawa kabasaan sapopoé anu nyampak dina babasan ambahan kahirupan anyar widang industri cindekna mah teu ka témbong karancagéan dina ngagelarkeun babasan atawa paribasa anyar. Ana kitu, babasan atawa paribasa anu hirup (kénéh) tepi ka kiwari téh ukur warisan téh teu mustahil beuki dieu mah bakal beuki kicup, sabab nungtutan terus maréplékan-laleungitan, tepi ka ahirna mah geus teu dipikawanoh deui ku urang Sundana sorangan, lantaran geus teu diproduksi deui. Tina Babasan jeung Paribasa - Geger Sunten. Sunda Ku: Tatang Sumarsono
Tong Hilap Baca :
Dijual Majalah Cetakan Lama
Dijual Buku Pelajaran Lawas
Saya JAY SETIAWAN
tinggal di kota Bandung. Selain iseng menulis di blog, juga menjual buku-buku bekas cetakan lama. Jika sahabat tertarik untuk memiliki buku-buku yang saya tawarkan, silahkan hubungi Call SMS WA : 0821 3029 2632. Trima kasih atas kunjungan dan attensinya.
tinggal di kota Bandung. Selain iseng menulis di blog, juga menjual buku-buku bekas cetakan lama. Jika sahabat tertarik untuk memiliki buku-buku yang saya tawarkan, silahkan hubungi Call SMS WA : 0821 3029 2632. Trima kasih atas kunjungan dan attensinya.
Posting Komentar